Winterlezing

De steevaste vraag die we in vrijwel elke mail en telefoongesprek krijgen: hoe is het nou bij jullie in dit jaargetijde? Kortom, tijd voor een korte lezing over de Zweedse winters!
Laten we beginnen met de lange winternacht. De meest donkere dagen kun je hier beleven in december en januari: de dag begint om 8.30u en eindigt rond 15.00u. Binnen de korste keren is het alweer koolzwart! Een absoluut adembenemend schouwspel is een onbewolkte nacht met volle maan: de hele wereld staat dan in een helder zilveren licht. De lucht is zó helder dat je de sterren van de hemel kunt plukken. Het geheel is enorm indrukwekkend en betoverend tegelijk. Minutenlang staar je omhoog, die stijve nek en bevroren ledematen heb je er graag voor over.
Vanaf februari gaat het daglicht er zienderogen op vooruit, per 5 dagen krijgen we er 20 minuten bij. Dat moet ook wel want rond de 21e juni is het, afgezien van twee schemerige uurtjes, vrijwel onafgebroken licht.
En dan de winterse geneugten. We hebben al heel wat sneeuwdagen gehad en momenteel ligt rond Eriksberg een witte laag van tussen de 50 en 75 cm. Geloof ons, het is elke dag een feest voor je ogen als je om je heen kijkt! Een fantastisch gezicht, dat je kunt vergelijken met een ansichtkaart van een winterlandschap. Alleen: wij wonen er midden in! Heerlijk!
Mooie bijkomstigheid van die vele sneeuw is dat alle geluid wordt gedempt. Het was al stil maar nu is het nog stiller. Des te beter hoor je nu de vogels die op de voederplank en –fles afkomen. Achter ons huis, nèt aan de bosrand, roffelt een specht en in de verte horen we een blaffende lynx.
De temperatuur is in de voorbije weken niet boven nul geweest. De koudste dag was de voorbije woensdag bij het ochtendgloren toen de thermometer -20 graden aangaf. Voor ons geen reden om binnen te blijven, dus ook deze morgen loopt Cas, slechts gekleed in een ochtendjas, naar de douche in het buitenhuis. Het werk gaat gewoon door.
De wegen worden goed schoon gehouden. Alleen op de grote verbindingen wordt met zout gestrooid, voor de rest worden sneeuwschuivers ingezet en strooit men dikke zandkorrels zodat auto’s een betere grip hebben. De (absoluut noodzakelijke!) winterbanden, al dan niet met spikes, zijn verplicht vanaf 1 december tot 1 april. Voorts past eenieder zijn snelheid aan.
In de grotere plaatsen worden de straten goed onderhouden. Heel bijzonder is de grote winkelstraat Kungsgatan in het centrum van Eskilstuna: hier ligt straatverwarming onder de vloer! Nergens ijs en nergens sneeuw!
Ons bosweggetje wordt nauwelijks geveegd, tot nu toe hebben we slechts twee keer een tractor met sneeuwploeg gezien. Aldus zien we elke ochtend buurvrouw Sonja die op haar langlaufskies de post gaat halen, even later gevolgd door andere buurvrouw Kerstin op haar trapslee. Sneeuwscooters zie je hier maar weinig, alleen verderop in Stålbåga woont iemand met zo’n geinig masjien.
Ergens in maart/april trekt de winter zich terug voor een winterslaap. Op dat moment trekt de reinigingsdienst in volle oorlogssterkte erop uit en binnen de korste keren is alle strooigoed opgeruimd.
Eén fenomeen hebben nog niet mogen meemaken: noorderlicht ofwel aurora. Maar als dat er is, lees je het hier meteen!

Bermtoerist

Een suizend ”sjwisjsjsjsjsj” van opvliegende sneeuw meteen gevolgd door een kort ”bwofff”. De auto staat stil en ligt 45 graden op zijn kant in de berm in een dikke laag sneeuw. Onderweg naar kantoor komt Cas een volgeladen vrachtauto met boomstammen tegen. De roekeloze chauffeur rijdt veel te hard en bovendien midden op de smalle weg en wijkt absoluut niet voor zo’n ’kleine’ Volvo 745. Voor Cas zit er niets anders op dan meteen het stuur naar rechts, in de richting van de berm te draaien. De vrachtauto dendert verder en Zwedens meest waardeloze chauffeur bekommert zich nergens om.
Het kost enige moeite om uit de auto te kruipen, degene die al eens een Volvo-deur naar boven heeft opengeduwd zal dit zeker beamen.
Als Cas nauwelijks aan de wegkant staat stopt de eerste auto: ”Kunnen we je helpen?” Hier is het wettelijk verplicht te stoppen wanneer je iemand met pech langs een verlaten weg ziet staan. Aldus stopt elke passerende auto en iedereen wil helpen: ”Nee, eruittrekken heeft geen zin, dat lukt toch niet met mijn auto. Maar misschien moet je ergens heen?” Doch Cas heeft intussen Ingrid gebeld en nog geen half uur later arriveert ze met onze andere bolide. Helaas is de Honda HR-V geen partij voor de zware Volvo en we besluiten onze buur Tony (alias Totte) om hulp te vragen. Nog dezelfde middag trommelt Totte een buurtbewoner op, in het bezit van een sterke en zware jeep. Met enige trekwerk staat de Volvo weer op de weg en kan Ingrid met de auto naar huis rijden.
Schade? Alleen ´n vrachtwagenchauffeur die meer dan honderd schroeven los heeft!

1 jaar ! Feest !

Vandaag is het op de kop af één jaar geleden dat Cas in dienst trad bij de Gemeente Eskilstuna. Féééééééééééést ! We trakteren iedereen op een smakelijke semla, al dan niet met koffie of thee. Wees er snel bij want op=op. Komt dat proeven, komt dat proeven.

Deuren en kastjes

Met een heldere handleiding en een complete bouwdoos kun je hele leuke dingen maken: kledingkasten, nieuwe deurtjes in de keuken, boekenrekjes, enzovoort, enzovoort. Het motto: Iedereen Kan Eenvoudig Alles! Alsjeblief, IKEA, een leuke (gratis) slogan….!
’Onze’ IKEA ligt in Kungens Kurva, even ten zuiden van Stockholm, aan de E4, zo’n drie kwartiertjes hiervandaan. Op een avond rijden we erheen, naar het moderne, mooie, ronde en vooral grote gebouw met meer dan genoeg parkeerplaatsen. Eerst naar het restaurant voor de wereldbefaamde köttbullar. Die gehaktballetjes zijn, zo verhaalt het sprookje, volgens origineel recept van IKEA-oprichter Ingvar Kamprad. Mjammie, heerlijk mals, gelijk maar 20 stuks op onze borden.
Een buikje-rond-later lopen we in de richting van de meubels en woninginrichtingspullen. Goed dat we een winkelwagentje hebben genomen want we hebben heel wat nodig: rolgordijnen in 3 soorten, verlichting voor de ramen (=heel gezellig, kom maar kijken), rekjes voor boven de rolgordijnen, vanillekaarsen, plantjes met bijbehorende potjes voor in de keuken, enzovoort.
Bij de opbergkasten staan we langer stil en rekenen uit wat we nodig hebben aan opbergruimte. Heel wat dus: 9 steunen, 9 deurtjes, 10 planken en 2 ladenblokken.
De volgende halte is de keukenafdeling waar we kijken naar allerlei kastdeurtjes. Onze keuken is goed geoutillieerd maar kan iets meer licht gebruiken. Dus 6 nieuwe deurtjes, 6 ladenfronten, 12 handgrepen en 12 scharnieren. Met het nieuwe aanrechtblad wachten we nog eventjes. De stapel op de winkelwagen groeit gestaag terwijl onze bankrekening in een zelfde tempo slinkt.
Onze nieuwsgierige aagjes Àhkkà en Matsi kijken hun ondeugende oogjes uit als we de boel uitladen. Luid blaffend en rennend ’helpen’ ze ons met het uitladen van de auto.
De volgende avonden en weekenden hebben we heel wat te monteren. Een kruisschroevendraaier, een lichte hamer en een meegeleverde imbussleutel is alles wat je nodig hebt aan gereedschap. Voor de rest een beetje geduld want af en toe moet je goed passen en meten, kortom een rolmeter is ook handig om onder handbereik te hebben. Doch het resultaat is mooier dan de catalogus!

Snode plannen

Spiegeltje spiegeltje met de wand, aldus krijgen we een groter pand. Al vanaf het begin lopen we rond met uitbreidingsplannen van ons huisje. Het is heerlijk knus zo’n kleiner huis, toch willen we wat meer ruimte voor een grotere woonkamer, een badkamer-in-huis en misschien zelfs een sauna. Vele weken breken we ons hoofd over hoe we dat precies willen. Want één ding willen we absoluut niet: dat er wordt gebroken áán of ìn het oorspronkelijke bouw. In alle ernst, we beschouwen ons ruim 250 jaar oude huis als cultureel erfgoed en daar mag onder geen beding iets mee gebeuren. Dat is ons principe, en staat als een, ehhhhh, huis!
In eerste instantie bedenken we dat we de uitbouw (is van 1925) zouden kunnen verlengen, maar dat levert niet veel extra ruimte op. Opnieuw hoofdbrekens: hoe dan wel?
Het spreekwoord ’Een goede buur…’ was nimmer zo treffend wanneer zomerbuurman Bert ons op een idee brengt dat hij een keer elders heeft gezien: een bestaand huis werd in tegenovergestelde richting gespiegeld. We zien het helemaal voor ons: dit is dè oplossing! Tack så mycket, Bert!
Ondanks de stevige vorst gaan we niet over één nacht ijs en aldus spraken we in de voorbije weken met heel wat mensen: goede kennissen, collegae, de gemeente en een aantal architecten. Een architect was zó enthousiast (“…geweldig idee…”) dat gelijk een losse schets van zijn hand ontsproot, daaraan toevoegend: “Waren er maar meer mensen die zo goed nadenken...”.
We zijn een beetje verlegen.

Over Ingrids nieuwe baan

In december kon je hier al lezen dat Ingrid per 1 januari jl. een baan heeft gekregen als, zo noemen ze dat hier, "persoonlijke assistent". Al vanaf het begin is iedereen reuze benieuwd naar haar ervaringen dus hier een kort relaas.
Ingrid is de "handen en voeten" van een vrouw die in haar prille jeugd (ze was toen 2 jaar oud) polio heeft gehad. Daardoor is ze zwaar gehandicapt geraakt. Ingrid en nog 5 andere assistenten (men wisselt elkaar af in diensten) helpen haar om haar een zo normaal mogelijk leven te laten leiden. Zo is er onder andere de zorg voor het huishouden, persoonlijke hygiëne enzovoort. Omdat de mevrouw zware ademhalingsproblemen heeft, heeft ze een tracheostoma gekregen, je weet wel, zo´n ingang in de luchtpijp, waardoor o.a. medicijnen toegediend kunnen worden. Ook kan ze via deze ingang/stoma aangesloten worden op een respirator die haar ademhaling ´s nachts regelt. Dit betekent dat Ingrid en haar nieuwe collega´s een gedegen training krijgen om hiermee goed en veilig om te kunnen gaan. Ingrid voelt zich soms meer een verpleegster dan een assistent, maar vind het allemaal prachtig!
In Ingrids bewoordingen: "Wat een veranderingen in mijn leven, geweldig, ik ben ècht een gelukkig mens!"